Διαπιστώνει Παράβαση. Επιβάλλει Πρόστιμο.

Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΟΝΤΟΧΡΗΣΤΟΥ

ΜΙΧΑΗΛ ΤΣΟΡΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ & ΣΙΑ Ο.Ε.

Την 1.9.2005 η εταιρεία Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε. γνωστοποίησε στην Υπηρεσία μας, βάσει του άρθρου 21 ν.703/77, την από 19.11.04 σύμβαση δικαιόχρησης που σύνηψε με την εταιρεία DIA HELLAS Α.Ε. στο πλαίσιο της οποίας η DIA (δικαιοπάροχος) εξουσιοδοτεί την ανεξάρτητη εμπορική εταιρεία ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ (δικαιοδόχος) να εγκαταστήσει και να εκμεταλλεύεται, στο όνομά της και για λογαριασμό της, μία επιχείρηση DIA στο κατάστημά της, με σκοπό τη λιανική πώληση των «προϊόντων DIA», σύμφωνα με τους όρους της ως άνω σύμβασης. Την 4.3.06, η ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ κατέθεσε καταγγελία κατά της DIA, για παράβαση των άρθρων 1 παρ. 1 και 2α ν.703/77 σε εφαρμογή του άρθρου 24 του ιδίου νόμου. Επίσης, την 26.7.06 οι εταιρείες ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΟΝΤΟΧΡΗΣΤΟΥ και ΜΙΧΑΗΛ ΤΣΟΡΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ & ΣΙΑ Ο.Ε., κατέθεσαν καταγγελίες κατά της DIA με την οποία είχαν υπογράψει σύμβαση δικαιόχρησης, για παράβαση των άρθρων 1 παρ. 1 και 2^α. ν.703/77. Σύμφωνα με τις ως άνω καταγγελίες, που έχουν συναφές περιεχόμενο, και συνεξετάστηκαν από την Ε.Α., η αλυσίδα σούπερ μάρκετ DIA επιβάλλει στις δικαιοδόχους, βάσει της σύμβασης δικαιόχρησης αλλά και δια του λογισμικού των ταμειακών μηχανών το οποίο τους υποχρεώνει να χρησιμοποιούν, τον καθορισμό των τιμών μεταπώλησης των «προϊόντων DIA» που εμπορεύονται, ενώ παράλληλα τους υποχρεώνει να προμηθεύονται αποκλειστικά από την ίδια τα προϊόντα αυτά.

Ως σχετική αγορά προϊόντων στην υπό κρίση περίπτωση θεωρήθηκε η αγορά της λιανικής πώλησης ειδών σούπερ μάρκετ (σ/μ), η οποία μπορεί να διακριθεί περαιτέρω σε α) Αλυσίδες καταστημάτων β) «Εκπτωτικά καταστήματα» και γ) Μεμονωμένα καταστήματα σ/μ ή/και παραδοσιακά παντοπωλεία. Ως σχετική γεωγραφική αγορά θεωρήθηκε (α) ο νομός της χώρας καθώς και οι όμοροι σ' αυτόν νομοί, στους οποίους δραστηριοποιούνται τα μέρη, αν ληφθεί ως κριτήριο το αποτέλεσμα στον ανταγωνισμό για τον τελικό καταναλωτή και (β) όλη η ελληνική επικράτεια, αν ληφθεί ως κριτήριο το αποτέλεσμα στον ανταγωνισμό για τους προμηθευτές των αλυσίδων.

Κατά την ακροαματική διαδικασία συζήτησης της ως άνω υπόθεσης, η καταγγελλόμενη ισχυρίστηκε ότι έχει εκπνεύσει προ πολλού η προθεσμία έκδοσης απόφασης επί της ως άνω καταγγελίας, εκ μέρους της Επιτροπής Ανταγωνισμού, λόγω παρέλευσης των νόμιμων προθεσμιών του άρθρ. 24 παρ. 4 ν.703/1977.

Η Ε. Α. επί της ως άνω ενστάσεως έκρινε ότι η προβλεπόμενη εκ του νόμου προθεσμία δεν είναι αποκλειστική, αλλά έχει αυστηρά ενδεικτικό χαρακτήρα. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού ως συλλογικό όργανο της διοίκησης, έχει δημοσίου δικαίου υποχρέωση να εκδίδει αποφάσεις επί καταγγελιών. Κατά συνέπεια η παρέλευση της προθεσμίας που προβλέπει ο νόμος δεν συνιστά λόγο έκπτωσης της Επιτροπής Ανταγωνισμού από την αρμοδιότητά της να εκδίδει αποφάσεις επί καταγγελιών. Σε καμία περίπτωση, άλλωστε, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η προθεσμία της παραπάνω διάταξης τίθεται προς το συμφέρον των καταγγελλομένων, ώστε να μπορούν στη συνέχεια να επικαλούνται την παρέλευσή της προς όφελος τους. Η δε απουσία συγκεκριμένης ρύθμισης περί παραγραφής τόσο στο πλαίσιο του ν. 703/77 όσο και γενικότερα στο πλαίσιο του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας ενισχύει το επιχείρημα ότι οι εξουσίες της Επιτροπής για την επιβολή κυρώσεων δεν υπόκεινται σε αυστηρά χρονικά πλαίσια. Σε αντίθεση δε προς τα πολιτικά δικαστήρια, που αποβλέπουν στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ιδιωτών στις ιδιωτικές έννομες σχέσεις, μια διοικητική αρχή πρέπει να ενεργεί προς το δημόσιο συμφέρον. Κατά συνέπεια με βάση την εκτίμηση των αναγκών που υπαγορεύει η εξυπηρέτηση του εν λόγω συμφέροντος και με δεδομένες τις δυνατότητες και τα μέσα που διαθέτει, καθορίζει μεταξύ άλλων και τη χρονική σειρά διεκπεραίωσης των υποθέσεων που άπτονται των αρμοδιοτήτων της. Τούτο ισχύει ιδίως όταν σε μια αρχή έχει ανατεθεί μια αποστολή επιτήρησης και ελέγχου τόσο εκτεταμένη και γενική όσο αυτή που έχει ανατεθεί στον τομέα του ανταγωνισμού στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Η Ε.Α. από την αξιολόγηση και συνεκτίμηση όλων των στοιχείων της υπόθεσης έκρινε κατά πλειοψηφία ότι η DIA αφ'ενός καθόριζε παγίως κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα, τις τιμές λιανικής πώλησης των προϊόντων στις δικαιοδόχους και αφετέρου όριζε το περιθώριο κέρδους τους. Εξ' αυτών προκύπτει ότι στην κρινόμενη υπόθεση που πρόκειται για κάθετη συμφωνία δικαιόχρησης, η δικαιοπάροχος προέβη σε άμεσο και έμμεσο καθορισμό τιμών που τη θέτουν εκτός πεδίου εφαρμογής της απαλλαγής του Κανονισμού 2790/1999 περί καθέτων συμφωνιών, και συνεπώς συνιστούν παράβαση του άρθρου 1 του ν. 703/77 και 81 ΣυνθΕΚ.

Επίσης, η Ε.Α. έκρινε ότι η DIA καταχράται την οικονομική εξάρτηση των δικαιοδόχων μέσω α) της επιβολής μονομερώς στις δικαιοδόχους τις τιμές μεταπώλησης των προϊόντων της και μάλιστα σε ορισμένους εξ αυτών κάτω του κόστους, (περίπτωση πωλήσεων προϊόντων DIA με κάρτα Club DIA) προκαλώντας σε αυτούς σημαντικές ζημίες και β) της υποχρέωσης μη ανταγωνισμού του δικαιοδόχου για χρονικό διάστημα ενός έτους από την με οποιοδήποτε τρόπο λήξη της σύμβασης του με τη DIA, με αποτέλεσμα να του αφαιρεί εξ ορισμού την δυνατότητα εξεύρεσης ισοδύναμης εναλλακτικής λύσης. Έκρινε δε, λόγω των ιδιαίτερα ως άνω σοβαρών περιορισμών, ότι στις υπό κρίση συμβάσεις δεν δύναται να χορηγηθεί απαλλαγή βάσει του άρθρου (1 παρ.3 και) 81 παρ.3.