Αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων –

Αγορά τυροκομικών προϊόντων –

Δεν χορηγεί  αρνητική πιστοποίηση-

Χορήγηση εξαίρεσης 

Θέμα της συνεδρίασης ήταν η λήψη απόφασης επί της από 26.2.2007 Γνωστοποίησης της εταιρείας «ΡΟΔΟΠΗ» ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΞΑΝΘΗΣ Α.Ε. πέντε (5) πανομοιότυπων Ιδιωτικών Συμφωνητικών συνεργασίας που σύνηψε με ισάριθμους Συνεργάτες-Διανομείς της και Αίτηση για χορήγηση αρνητικής πιστοποίησης κατ’ άρθρο 11 ν.703/77, ή άλλως εξαίρεσης, κατ’ άρθρο 1 παρ. 3 του ιδίου νόμου. Ειδικότερα, η Ε.Α. παραδεκτώς λαμβάνοντας υπόψη τα συμπληρωματικά στοιχεία αφού αυτά υποβλήθησαν εμπρόθεσμα και νομότυπα πριν την ενώπιόν της συζήτηση κλήθηκε για να αποφασίσει αν συντρέχει περίπτωση αρνητικής πιστοποίησης κατά το άρθρο 11 ν.703/77, ως ισχύει, και επικουρικά, σε περίπτωση μη αποδοχής εκ μέρους της του πρώτου αιτήματος, την έκδοση απόφασης εξαίρεσης κατά τα άρθρα 1 παρ. 3 του Ν. 703/77.

Ας σημειωθεί ότι μετά από γραπτό ερώτημα της Γ.Δ.Α. η εταιρία ΡΟΔΟΠΗ δήλωσε ότι: α) οι διανομείς της είναι αυτοί με τους οποίους έχει συνυπογράψει τα κατά τα παραπάνω γνωστοποιηθέντα και εξεταζόμενα στην παρούσα απόφαση Ιδιωτικά Συμφωνητικά, και β) το δίκτυο διανομής της εκτείνεται στις περιοχές που αναφέρουν τα γνωστοποιηθέντα Συμφωνητικά. Όμως μερικά προϊόντα της (και ιδίως φέτα, κατσικίσιο τυρί και γάλα μακράς διαρκείας) τα εμπορεύονται ανεξάρτητοι έμποροι και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές της χώρας, όπως Θεσσαλονίκη, Αθήνα και Βέροια, σε περιορισμένες ποσότητες.

Η ΕΑ κατόπιν εκτενούς ανάλυσης των επίμαχων όρων των συμβάσεων έλαβε ως σχετική αγορά όπως αυτή είχε υιοθετηθεί στην απόφαση της Ε.Α. με αριθμ. 314/V/2006 στην υπόθεση «ΔΕΛΤΑ - CHIPITA», και τοιουτοτρόπως ως σχετική αγορά υιοθέτησε: α) την αγορά των γαλακτοκομικών προϊόντων, με τις ειδικότερες επιμέρους σχετικές αγορές β) την αγορά των τυροκομικών προϊόντων, με τις ειδικότερες επιμέρους σχετικές αγορές γ) την αγορά του βουτύρου. Η Ε.Α. έκρινε ότι οι εταιρίες που παράγουν ή και εισάγουν όλα τα επιμέρους προϊόντα που διακινούνται στη σχετική αγορά και στις υποαγορές τους, όπως αυτές προσδιορίσθηκαν παραπάνω, τα εμπορεύονται στην ελληνική επικράτεια υπό επαρκώς ομοιογενείς συνθήκες ανταγωνισμού.

Στην συνέχεια, η ΕΑ προκειμένου να εφαρμόσει  το άρθρο 1. ν.703/1977 εξέτασε σε πρώτο βαθμό το κατά πόσο  επιχειρήσεις που συμπράττουν, ενεργούν η κάθε μία σε διαφορετική οικονομική βαθμίδα παραγωγής ή διανομής μια διάκριση του δικαιοδόχου του προμηθευτή σε εμπορικό αντιπρόσωπο ή διανομέα. Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη τον όρο Γ των συμβάσεων με τους διανομείς, σύμφωνα με τον οποίο: «Η αγοράστρια θα αγοράζει από την πωλήτρια εταιρία, παραγωγό γαλακτοκομικών προϊόντων, τα προϊόντα που αναφέρονται στο συμφωνητικό, τα οποία και θα μεταπωλεί μόνο στην περιοχή (οι περιοχές αναγράφονται αναλυτικά στο κεφάλαιο ΙΙ παρ. 2 του συμφωνητικού)», έκρινε ότι δικαιοδόχοι της εταιρίας ΡΟΔΟΠΗ εφόσον αποκτούσαν την κυριότητα επί των συγκεκριμένων προϊόντων, ελάμβάναν την ιδιότητα του ανεξάρτητου διανομέα, ως ανεξάρτητοι επαγγελματίες και μεταξύ άλλων, κατά συνέπεια η σχέση της εταιρίας ΡΟΔΟΠΗ με τους διανομείς της δεν είναι σχέση εμπορικής αντιπροσωπείας, αλλά σύμβαση διανομής που έχει συναφθεί μεταξύ ανεξάρτητων επιχειρήσεων, στην οποία μάλιστα οι δικαιοδόχοι αναλαμβάνουν τους με αυτή συνυφασμένους οικονομικούς κινδύνους.

Στην συνέχεια η ΕΑ εξέτασε το κατά πόσο η ΡΟΔΟΠΗ  κατείχε Δεσπόζουσα θέση στις εν λόγω σχετικές αγορές. Όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου και τα πραγματικά περιστατικά, στο μερίδιο αγοράς της εταιρίας ΡΟΔΟΠΗ στα γαλακτοκομικά προϊόντα στα οποία δραστηριοποιείται, είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Στο γάλα μακράς διαρκείας, το μερίδιο αγοράς της εν λόγω εταιρίας κυμαίνεται περίπου στο […]% , ταυτόχρονα όμως τα μερίδια των ανταγωνιστών κυμαίνονται σε αρκετά υψηλά επίπεδα (17-21%). Η Ε.Α. με βάση τα παραπάνω, κρίνει ότι η εταιρία ΡΟΔΟΠΗ δεν διαθέτει μερίδιο αγοράς ικανό, ώστε να είναι δυνατή η διαπίστωση δεσπόζουσας θέσης της σε κάποια εκ των σχετικών αγορών των προϊόντων της, όπως αυτές προσδιορίσθηκαν παραπάνω. Κατά συνέπεια, παρέλκει η εξέταση της ενδεχόμενης εφαρμογής των υπόλοιπων προϋποθέσεων εφαρμογής του άρθρου 2 του Ν. 703/77.

Στις υπό κρίση συμβάσεις η εταιρία ΡΟΔΟΠΗ αναθέτει σε κάθε συνεργάτη την πώληση των προϊόντων της σε συγκεκριμένη περιοχή, την οποία αναφέρει «ως γεωγραφική περιοχή δικαιοδοσίας της αγοράστριας». Η εταιρία ΡΟΔΟΠΗ σε σχετική ερώτηση της Γ.Δ. Ανταγωνισμού αναφέρει ότι «στις εκτός νομού περιοχές η διανομή γίνεται μέσω αντιπροσώπων» και στη συνέχεια ότι «οι διανομείς της είναι αυτοί με τους οποίους έχει συνυπογράψει τα γνωστοποιηθέντα και εξεταζόμενα στην παρούσα συμφωνητικά…». Επομένως, η διανομή στις υπόλοιπες περιοχές, εκτός της περιοχής της Ξάνθης, γίνεται μόνο από τους συγκεκριμένους διανομείς – συνεργάτες, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένη ο καθένας περιοχή. Οι συμβάσεις αυτές είναι προφανώς συμβάσεις αποκλειστικής διανομής που θεωρούνται κατ’ αρχήν υπαγόμενες στο άρθρο 1 παρ. 1 (γ) του Ν. 703/77. Στις υπό κρίση συμφωνίες το ποσοστό που κατέχει η εταιρία ΡΟΔΟΠΗ σε μια τουλάχιστον αγορά και συγκεκριμένα αυτήν του γάλακτος μακράς διαρκείας ξεπερνά τα παραπάνω ποσοστά (10% και 15% αντίστοιχα), οπότε οι σχετικές συμφωνίες δεν εμπίπτουν στις διατάξεις των προαναφερόμενων διατάξεων για τις συμβάσεις ήσσονος σημασίας και, επομένως, οι συμβάσεις αποκλειστικής διανομής παραμένουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 1 , παρ. 1 Ν. 703/77. Κατά συνέπεια η Ε.Α. έκρινε ότι δεν είναι δυνατή η χορήγηση αρνητικής πιστοποίησης στις παραπάνω αναφερόμενες συμβάσεις που έχει συνάψει η εταιρία ΡΟΔΟΠΗ με τους συνεργάτες της. H απαγόρευση διενέργειας παθητικών πωλήσεων αποτελεί σοβαρό περιορισμό του ανταγωνισμού. Και τούτο διότι ο περιορισμός αυτός οδηγεί σε κατανομή των αγορών κατά περιοχές ή κατά πελάτες. Τέτοιες συμφωνίες ή εναρμονισμένες πρακτικές που έχουν ως άμεσο ή έμμεσο αντικείμενό τους τον περιορισμό των πωλήσεων από τον αγοραστή, στο βαθμό που οι εν λόγω περιορισμοί αναφέρονται στην περιοχή, στην οποία ή στους πελάτες στους οποίους ο αγοραστής δύναται να πωλεί τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που αναφέρονται στη σύμβαση, θεωρούνται ιδιαίτερα σοβαρός περιορισμός του ανταγωνισμού.

Εντούτοις, η Ε.Α. έλαβε υπόψη της τις τροποποιηθείσες από την εταιρία «ΡΟΔΟΠΗ» συμβάσεις, που εμπρόθεσμα υπέβαλε η εταιρία «ΡΟΔΟΠΗ» με το υπόμνημά της, πριν την ορισθείσα ημέρα της ακροαματικής διαδικασίας με τις οποίες η εταιρία τροποποίησε τους παραπάνω παρεμποδιστικούς του ανταγωνισμού όρους κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτρέπονται τόσο οι παθητικές πωλήσεις, όσο και οι εξαγωγικές παθητικές πωλήσεις. Κατά συνέπεια, έκρινε ότι είναι δυνατή η χορήγηση ομαδικής απαλλαγής στις εν λόγω συμβάσεις, σύμφωνα με το άρθρο 4(β) του Καν. 2790/99.

Σύμφωνα με τα ανωτέρω η Επιτροπή Ανταγωνισμού αποφασίζει:

Α) Να μη χορηγηθεί αρνητική πιστοποίηση, βάσει του άρθρου 11 του ν. 703/77, όπως ισχύει, στις υπό κρίση συμβάσεις της εταιρείας με την επωνυμία «“ΡΟΔΟΠΗ” BΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΞΑΝΘΗΣ Α.Ε.», με τους διανομείς της ως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν.