Περίληψη Απόφασης ΕΑ

Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού («ΕΑ») εξέτασε, κατόπιν Εισήγησης, καταγγελία κατά επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην αγορά της παροχής υπηρεσιών ασφαλείας για παράβαση των άρθρων 1 Ν. 703/1977 και 1 Ν. 3959/2011 και 101 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΣΛΕΕ»), οι οποίες έχουν μείνει εκτός της διαδικασίας διευθέτησης^[1], και συγκεκριμένα κατά των επιχειρήσεων α) MONDIALPOL HELLAS SECURITY SERVICES ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (δ.τ. «MONDIALPOL HELLAS SECURITY SERVICES A.E.»), β) ESA SECURITY SOLUTIONS ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ  ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ (δ.τ. «ESA SECURITY SOLUTIONS S.A.»), καθώς και της αυτεπάγγελτης έρευνας της Υπηρεσίας σε επιχειρήσεις στην αγορά της παροχής υπηρεσιών ασφαλείας για παράβαση των άρθρων 1 Ν. 703/1977 και 1 Ν. 3959/2011 και 101 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Με την υπ’ αριθμ. 731/2021 Απόφαση της, η ΕΑ σε Ολομέλεια αποφάσισε ομόφωνα και σε φανερή ψηφοφορία, τα ακόλουθα:  

Α. Διαπιστώνει παράβαση, σύμφωνα με τα όσα εκτίθενται στο σκεπτικό της Απόφασης, των άρθρων 1 N. 3959/2011, 1 Ν. 703/1977 και 101 ΣΛΕΕ από την ένωση επιχειρήσεων «ΣΎΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΕΠΑΝΔΡΩΜΈΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ» (ΣΕΕΥΑ), για το χρονικό διάστημα από 25.5.2009 μέχρι 06.09.2011. 

Β. Διαπιστώνει ότι λόγω εφαρμογής του άρθρου 25 παρ. 2 του ν. 3959/2011 περί ανώτατου επιτρεπόμενου κατά νόμο ποσού επιβαλλόμενου προστίμου, το πρόστιμο για τη συμμετοχή της ένωσης επιχειρήσεων «ΣΎΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΕΠΑΝΔΡΩΜΈΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ» (ΣΕΕΥΑ) είναι μηδενικό.

Γ. Διαπιστώνει ότι η ατομική επιχείρηση «ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ», παραβίασε τα άρθρα 1 N. 3959/2011 και 1 Ν. 703/1977, για το χρονικό διάστημα από 11.11.2010 μέχρι 12.4.2011. 

Δ. Δεν επιβάλλει στην ατομική επιχείρηση «ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ», κατά το σκεπτικό στην Απόφαση, πρόστιμο.

Ε. Υποχρεώνει την ένωση επιχειρήσεων «ΣΎΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΕΠΑΝΔΡΩΜΈΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ»και την ατομική επιχείρηση «ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ» να παραλείπουν στο μέλλον τις διαπιστωθείσες στο ως άνω σκεπτικό παραβάσεις. 

ΣΤ. Επαπειλεί την ένωση επιχειρήσεων «ΣΎΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΕΠΑΝΔΡΩΜΈΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ»και την ατομική επιχείρηση «ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ» με πρόστιμο και χρηματική ποινή, εάν με απόφαση της Επιτροπής βεβαιώνεται η επανάληψη των διαπιστωθεισών παραβάσεων στο μέλλον.

Ζ. Δεν διαπιστώνει παράβαση των άρθρων 1 N. 3959/2011, 1 Ν. 703/1977, κατά το σκεπτικό στην Απόφαση, από τις εταιρείες «MONDIALPOL HELLAS SECURITY SERVICES ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ» και «ISS ASPIS SECURITY ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ» (νυν «ESA SECURITY SOLUTIONS S.A.»).

Ιστορικό

Η καταγγελία στρεφόμενη κατά των ανωτέρω επιχειρήσεων αναφέρεται σε μη νόμιμη εναρμονισμένη πρακτική από τις τρεις εταιρείες σχετικά με υπηρεσίες φύλαξης, κατά παράβαση της νομοθεσίας του ανταγωνισμού. Η καταγγέλλουσα αναφέρεται σε δυο διαγωνισμούς, για τους οποίους υποστήριξε ότι υπήρξε εναρμόνιση των οικονομικών προσφορών των εταιρειών, κατά παράβαση των διατάξεων του Ν. 703/1977 και του Ν. 3959/2011.

Στο πλαίσιο εξέτασης της υπόθεσης, έλαβαν χώρα σειρά μέτρων έρευνας και ειδικότερα α) διενεργήθηκαν επιτόπιοι έλεγχοι στα γραφεία εταιρειών παροχής υπηρεσιών φύλαξης, στον Σύνδεσμο Ελληνικών Επιχειρήσεων Ασφαλείας («ΣΕΕΑ») και στον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επανδρωμένων Υπηρεσιών Ασφαλείας («ΣΕΕΥΑ»), στάλθηκαν ερωτηματολόγια σε εταιρείες του κλάδου και σε αναθέτουσες αρχές, λήφθηκαν ανωμοτί καταθέσεις από εκπροσώπους εταιρειών παροχής υπηρεσιών φύλαξης στα γραφεία της ΕΑ και ζητήθηκε η συνδρομή μέσω παροχής στοιχείων δημόσιων υπηρεσιών.

Σχετική αγορά

Κατά την ΕΑ και βάσει των στοιχείων του φακέλου της υπόθεσης, ως σχετική αγορά για τους σκοπούς της παρούσας υπόθεσης θεωρείται η παροχή υπηρεσιών φύλαξης. Οι υπηρεσίες φύλαξης προσφέρονται στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας υπό επαρκώς ομοιογενείς συνθήκες ανταγωνισμού, καθώς η εμπορική πολιτική των εταιριών δεν διαφοροποιείται βάσει γεωγραφικών κριτηρίων. Ως εκ τούτου, ως γεωγραφική αγορά ορίζεται το σύνολο της ελληνικής επικράτειας.

Νομική Εκτίμηση

Με βάση το σκεπτικό της Απόφασης της ΕΑ, ο ΣΕΕΥΑ, μέσω των Κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας («ΚΣΣΕ») του 2009 και 2010 αποσκοπούσε στον καθορισμό της τιμής των παρεχόμενων υπηρεσιών ασφαλείας, ρυθμίζοντας το κέρδος των εργοδοτικών επιχειρήσεων-μελών του συλλόγου και προκαλώντας στρέβλωση του ανταγωνισμού επί των τιμών στην αγορά των διαγωνισμών παροχής υπηρεσιών φύλαξης. Καθίσταται προφανές ότι η εν λόγω αντιανταγωνιστική δράση του ΣΕΕΥΑ είχε ως αντικείμενο τη νόθευση του ανταγωνισμού κατά παράβαση των άρθρων 1 παρ. 1 Ν. 3959/2011, 1 παρ. 1 Ν. 703/1977 και 101 ΣΛΕΕ.

Επίσης, προκύπτει η ανταλλαγή στοιχείων και δη οικονομικών προσφορών μεταξύ εταιρειών που συμμετείχαν στη Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών και της ατομικής επιχείρησης ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ SECURITY, στο πλαίσιο της συμμετοχής τους σε διαγωνιστικές διαδικασίες που προκηρύχθηκαν κατά τα έτη  2010 και 2011. Οι ως άνω  προσφορές, που αποτέλεσαν και το αντικείμενο της υπό εξέταση ανταλλαγής, κατ’ αντιπαραβολή με τα στοιχεία κατακύρωσης του εκάστοτε φορέα, συμπίπτουν απόλυτα αριθμητικά με τις τελικώς κατατεθειμένες. Ειδικότερα, έλαβε χώρα νόθευση των διαγωνιστικών διαδικασιών από τις συμμετέχουσες σε αυτή επιχειρήσεις, δια της, μέσω της ανταλλαγής στοιχείων, υποβολής εικονικών προσφορών από μέρους της ατομικής επιχείρησης ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ SECURITY, με στόχο την εκ των προτέρων συμφωνημένη ανάθεση του έργου σε εταιρεία, η οποία συμμετείχε στη Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών υπό συνθήκες κατ’ επίφαση υγιούς ανταγωνισμού.

Στο πλαίσιο της υπόθεσης, πέραν των πρακτικών νόθευσης διαγωνισμών που διαπιστώθηκαν ανωτέρω από μέρους της ατομικής επιχείρησης ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ SECURITY, διερευνήθηκαν επίσης, ως προς τη συμβατότητά τους με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 703/1977 και του Ν.3959/2011, οι πρακτικές των εταιρειών ESA SECURITY SOLUTIONS ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ  ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, εταιρείας που συμμετείχε στη Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών και MONDIALPOL HELLAS SECURITY SERVICES ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ, ως προς δύο (2) διαγωνισμούς για ισάριθμα δημόσια έργα που δημοπρατήθηκαν την περίοδο 2009-2010. Κατά την κρίση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, δεν αποδείχθηκε επαρκώς κατά νόμο ότι οι ανωτέρω πρακτικές αντίκεινται στις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 703/1977 ή/και Ν. 3959/2011. Συγκεκριμένα, σημειώνεται ότι από την έρευνα της Υπηρεσίας δεν προέκυψαν στοιχεία συνεννόησης για την κατάθεση ισότιμων προσφορών στους καταγγελλόμενους διαγωνισμούς.

^[1] Βλ. σχετικά απόφαση Διευθέτησης ΕΑ 721/2020 (ΦΕΚ 5992/Β΄/30.12.2020), εδώ.