Η Επιτροπή Ανταγωνισμού προβαίνει σε χαρτογράφηση των συνθηκών ανταγωνισμού, σε όλες τις αγορές ή όλους τους κλάδους της οικονομίας, όταν αυτό απαιτείται για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων της (αρ.14 παρ. 2 περ. ιθ Ν.3959/2011). Στο πλαίσιο αυτό διεξήγαγε χαρτογράφηση των συνθηκών ανταγωνισμού στο τυρί φέτα. Σημειώνεται ότι το τυρί φέτα αποτελεί το 2% των συνολικών πωλήσεων των 11 Σούπερ Μάρκετ. 

Οι στόχοι της χαρτογράφησης είναι: 

1. η εξέλιξη των μεριδίων αγοράς των 11 μεγαλύτερων Σουπερμάρκετ (εφεξής και «ΣΜ») 
2. η εξέλιξη των μεριδίων των προμηθευτών (ιδιωτικής ετικέτας και επωνύμων προϊόντων) στις πωλήσεις των 11 ΣΜ 
3. η επίδραση του μηχανισμού του Καλαθιού του Νοικοκυριού (εφεξής και «ΚΝ») στις τιμές επώνυμων προϊόντων και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας 
4. η επίδραση του μηχανισμού του ΚΝ στις αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών κατόπιν σύγκρισης μεταξύ επώνυμων προϊόντων και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, εντός και εκτός του ΚΝ.

Στο πλαίσιο της εν λόγω Χαρτογράφησης^[1] εστάλησαν ερωτηματολόγια από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού σε 11 ΣΜ, τα οποία συγκεντρώνουν  μερίδιο άνω του 95% του κλάδου λιανικού εμπορίου τροφίμων. Η περίοδος για την οποία ελήφθησαν στοιχεία αφορά την περίοδο μεταξύ 1/2/2023 και 30/6/2024. («Περίοδος Αναφοράς»). 

Τα κύρια αποτελέσματα είναι τα εξής:

• Το σύνολο των πωλήσεων φέτας από τα ΣΜ το 2023 ανήλθε σε 244,1 εκατ. € παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση κατά 13,8%. Το Α΄ εξάμηνο του 2024 η αύξηση των πωλήσεων μειώθηκε στο 3% σε ετήσια βάση.
• Στο σύνολο των δεδομένων υπάρχουν ~150 προμηθευτές Φέτας. Οι 13 μεγαλύτεροι προμηθευτές, συνολικά, αντιπροσωπεύουν το 70% του συνόλου των πωλήσεων Φέτας. Από τον αριθμό των προμηθευτών και τη διάταξη των μεριδίων τους διαπιστώνεται ότι η αγορά προμήθειας των ΣΜ στη Φέτα χαρακτηρίζεται από χαμηλή συγκέντρωση με το CR3 στο 39% και τον δείκτη ΗΗΙ στο 652.  
• Το 2023, τα επώνυμα προϊόντα Φέτας αποτελούν το 80% των συνολικών πωλήσεων στην αγορά και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας αποτελούν το 20% (εντός ή/και εκτός ΚΝ). Οι 12 μεγαλύτεροι προμηθευτές αντιπροσωπεύουν το 73% του συνόλου των πωλήσεων Φέτας σε αξία, ενώ στη Φέτα ιδιωτικής ετικέτας οι 13 μεγαλύτεροι το 93%.  
• Το 10% περίπου των συνολικών πωλήσεων Φέτας των 11 ΣΜ προέρχεται από πωλήσεις φέτας εντός του ΚΝ. 

• Οι χαμηλότερες τιμές στη Φέτα, παρατηρούνται στην κατηγορία ιδιωτικής ετικέτας, ζυγιζόμενη, εντός ΚΝ, με τιμή περίπου 7,2 έως 9,4 ευρώ χωρίς ΦΠΑ ή 8,1 και 10,6 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.  
• Οι ακριβότερες τιμές  στη φέτα παρατηρούνται στα επώνυμα συσκευασμένα προϊόντα, εκτός ΚΝ, με μέση τιμή περί τα 13 ευρώ χωρίς ΦΠΑ ή στα 14,7 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. 
• Οι διαφορές των τιμών ανά κατηγορία απεικονίζονται στα γραφήματα κατωτέρω : 

• Ως προς τις προτιμήσεις των καταναλωτών. Οι καταναλωτές προτιμούν κατά κύριο λόγο την επώνυμη Φέτα (περίπου 82%). Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς 2/2023-6/2024 παρατηρήθηκε μεταστροφή προς τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Η τάση αυτή που ξεκίνησε το 2022 και συνεχίστηκε το 2023 και το Α΄ εξάμηνο του 2024.
• Το ΚΝ δεν φαίνεται να επηρέασε τις προτιμήσεις των καταναλωτών, παρά μόνο περιστασιακά σε περιόδους εορτών και καλοκαιριού. 
• Εξετάζοντας τη δυνατότητα αγοράς προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ή/και επώνυμων και ιδιωτικής ετικέτας προϊόντων εντός ΚΝ, το καταναλωτικό κοινό μπορεί να πετύχει τις χαμηλότερες δυνατές τιμές.
• Σημειώνεται ότι η Ελλάδα είναι από τις τελευταίες χώρες στην κατάταξη ως προς την προτίμηση των καταναλωτών  στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, όπως φαίνεται στο γράφημα κατωτέρω.

Αξία Πωλήσεων Ταχυκίνητων Καταναλωτικών Αγαθών Ιδιωτικής Ετικέτας , 2023

^[1] Σημειώσεις: 

• Το Καλάθι του Νοικοκυριού ήταν σε ισχύ καθόλη την περίοδο αναφοράς. 
• Τα μερίδια των προμηθευτών υπολογίστηκαν με βάση τις πωλήσεις των 11 ΣΜ. Η ανάλυση δεν περιλαμβάνει άλλα κανάλια διανομής. 
• Οι υπολογισμοί έχουν πραγματοποιηθεί με κανονικοποιημένες (τιμή κιλού) και σταθμισμένες τιμές. 
• Η ανάλυση αφορά σε τιμές και ποσότητες πωλήσεων προϊόντων Φέτας, χωρίς ταυτόχρονη ανάλυση για τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά.
• Τα τρίματα Φέτας εξαιρέθηκαν από το δείγμα, τόσο ως υπολειπόμενο προϊόν, όσο και γιατί δεν προέρχονταιαπό έναν συγκεκριμένο προμηθευτή.
• Ο συντελεστής ΦΠΑ που έχει εφαρμοστεί στις τιμές αφορά σε ποσοστό 13%. Δεν ήταν δυνατό από τα συλλεγχθέντα στοιχεία να γίνει διαφοροποίηση στην τελική τιμή για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο, Χίο όπου εφαρμόζεται μειωμένος ο συντελεστής κατά 30%, ήτοι ΦΠΑ 9%.

Το πλήρες κείμενο της Χαρτογράφησης είναι διαθέσιμο εδώ.